گزارش روز سوم از جمع انیماتورهای داخلی و خارجی

جشنواره پویانمایی تهران؛ از کارگاههای آموزشی هنرمند مشهور روسی تا بازار ملی فیلم و بروز برخی اشکالات فنی!

سومین روز برگزاری نهمین جشنواره پویانمایی تهران با نمایش آثار دانشجویی حال و هوای ویژه ای داشت، همچنین، به اعتقاد اکثر بازدیدکنندگان، برپایی بازار ملی در کانون پرورش فکری، اتفاقی مبارک در پیشرفت صنعت انیمیشن ایران تلقی می شود.

روز سوم جشنواره در حالی به کار خود پایان داد که بخش های مختلف مسابقه بین الملل ۶، نمایش ویژه (جشنواره جشنواره ها)، مسابقه دانشجویی بین الملل، مسابقه بین الملل ۷ و در نهایت مسابقه ایران ۵ را در برنامه اکران خود قرار داده بود.

در غرفه های بازار ملی، هم هنرمندان به نام انیمیشن و هم دانشجویانی که به تازگی پا به عرصه تولید و فیلم سازی گذاشته اند حضور داشتند. امسال موسسات و دانشگاه های زیادی به معرفی خود، نحوه آموزش و تولیداتشان پرداخته اند. دانشگاه هایی مانند هنر، تربیت مدرس، صدا و سیما و همچنین استودیوهای معتبر انیمیشنی مانند: کندو، گنبد کبود، نیمکت، هورخش و مراکز متعدد دیگر که مرکز پویانمایی صبا و حوزه هنری از جمله آنها هستند، حضور فعال و چشم گیری در بازار انیمیشن داشتند.

اما یکی از مهم ترین اتفاقات این دوره جشنواره که می توان آن را رویدادی ویژه و به یاد ماندنی در جشنواره نهم قلمداد کرد، حضور الکساندر پتروف، مرد شماره اول در انیمیشن نقاشی روی شیشه است، هنرمندی که با دریافت جایزه اسکار برای ساخت انیمیشن پیرمرد و دریا به یک چهره جهانی تبدیل شده است ، این در حالی است که علاقه مندان توانسته اند تا به امروز از دو کارگاه آموزشی او که در مرکز کانون برپا شده است، استفاده کنند.

استقبال بی نظیر علاقه مندان از این کلاس ها به اندازه ای بود که مسئولان جشنواره تصمیم گرفتند تا در روز پنج شنبه ۲۱ اسفند، سومین کارگاه این هنرمند مشهور روسی را برگزار کنند.

شاید جذاب ترین بخش جشنواره امسال نیز برپایی همین کارگاه های تکرار نشدنی پتروف باشد، زیرا تا به امروز، انیمیشن های پخش شده در بخش های مختلف، خود را آنچنان چشم نواز و جذاب نشان ندادند. با وجود اینکه برخی از آثار از کیفیت خوبی برخوردارند اما هنوز اثری نتوانسته تشویق جانانه ای از تماشاگران دریافت کند، طوری که ترک کردن سالن در میانه فیلم، اتفاق نادری نیست.

مهم ترین بسته نمایشی روز سوم جشنواره به «جشنواره جشنواره ها» اختصاص داشت، بخشی که برترین انیمیشن های ارسالی را در برنامه اکران خود دارد و همیشه نقطه امیدی برای مخاطبان ناراضی جشنواره بوده است. انیمیشن خمیری سرزمین خرگوش ها ساخته آنا ندلژ کوویچ ونیکولا ماژاک از صربستان، نمونه ای از یک اثر چالشی در رابطه با دموکراسی دروغین جهانی است، موضوعی که آن را موفق به دریافت جایزه از جشنواره فیلم برلین کرده است، اثری که می تواند رقیب سر سختی برای رقبای هم گروهش در این دوره باشد.

انیمیشن سگ اثر مارک ریبا و آنا سولاناس اسپانیایی نیز در گروه نمایش ویژه، متفاوت تر از دیگر انیمیشن ها حاضر شد. اما نه تفاوتی که به مزاق همگان خوش بیاید. فضای به شدت غم بار و سیاه این انیمیشن، ذهن و روح تماشاگران را دگرگون کرد، طوری که در بعضی قسمت ها صدای انزجار آنها از تماشای این صحنه ها شنیده می شد. انیمیشن سگ در مدت ۱۷ دقیقه ای خود، نشان می داد که انسان تا چه حدی می تواند وقیح و حیوان صفت شده و به جایی برسد که شان و مقامش را با یک سگ برابر بداند و کم کم صفات انسانی را به خاطر رفع ابتدایی ترین نیاز خود فراموش کند.

اما در بخش مسابقه دانشجویی بین الملل، کم و بیش آثار قابل قبولی ارائه شد، که خوشبختانه ساخته های ایرانی بیشتر مد نظر بودند. از بین آنها می توان به جوجه ماشینی محبوبه محمد زکی از ایران اشاره کرد که هم از لحاظ ایده و داستان بسیار خلاقانه بود، هم از نظر تکنیک و ساخت. جوجه ماشینی در فضایی فانتزی به رابطه مادر و نوزاد در فضایی شلوغ و سرگرم کننده عصر اینترنت اشاره دارد و نشان می دهد که این تکنولوژی تا چه حد موجب تغییر در روابط انسانی شده است. لازم به ذکر است که این انیمیشن دانشجویی در بسیاری از جشنواره های داخلی موفق به کسب مقام اول شده است. همچنین انیمیشن دلنشین پنکه از شیرین سوهانی توانست با کاراکتر ساده و در عین حال جذاب خود نظر مخاطبان را یه سوی خود جلب کند.

بالاخره اشکال فنی همیشگی که از شروع به کار جشنواره دیده نشده بود در پایان بخش مسابقه دانشجویی خود را نمایان کرد؛ نمایش چند دقیقه پرده سیاه و بعد از آن پخش کار دیگری به جای انیمشن «چه اتفاقی برای آنا افتاد»، از آن سوژه های جشنواره ای و البته اجتناب ناپذیر بود.

هفتمین بخش بین الملل حرف چندانی برای گفتن نداشت و شاخص ترین آثار باز هم به انیمیشن هایی اختصاص می یافت که در بخش نمایش ویژه اکران شده بودند.

انیمیشن آوای مهر در بخش مسابقه ایران ۵ را می توان اثری تحسین برانگیز در این باکس داخلی دانست. مطهره میرزایی سازنده آوای مهر که به پایان نامه خود را به جشنواره ارسال کرده است با استفاده از تکنیک نقاشی (رنگ روغن) روی شیشه، توانست فریم هایی خلاقانه از کار خود به نمایش بگذارد.

حضور چشم گیر فیلم سازان زن در این دوره جشنواره می تواند، امید بخش حضوری پویا و اثرگذار در میان نسل جوان دختران و زنان فعال در عرصه انیمیشن باشد.

سینما پرس