«پسر بتمن»؛ انیمیشنی کودکانه که برای کودکان نامناسب است!

«پسر بتمن» انیمیشنی محصول سال ۲۰۱۴ کشور آمریکا و حاصل همکاری «وارنر بروس و دی سی کامیکز» است. این انیمیشن که علاقه مندان بتمن را دوباره به سینما کشانده است، این بار داستان پسر بتمنِ قهرمان را روایت می کند.

به مقر انجمن قاتلین حمله شده و رییس انجمن یعنی پدربزرگ دامیان (پسر بتمن) توسط اسلید، جانشین خود به قتل می رسد. خیانت اسلید در برابر دیدگان دامیان، آتش انتقام را در وجود او شعله ور می کند و صحنه های متعدد نبرد را در طول داستان رقم می زند. دامیان نوجوانی مبارز است که در قلعه  انجمن به یک جنگنده ای تمام عیار تبدیل شده است و مهارت و قدرت بدنی او از همان ابتدا جالب توجه است. بعد از مرگ پدربزرگ، تالیا مادر دامیان، او را به شهر گاتهام برده و وظیفه  حفاظتش را به عهده  بتمن می گذارد. بتمن که در این سال ها از وجود دامیان بی خبر بوده است او را قبول می کند و همکاری این دو راز سر به مهری را برملا می کند که طراحی آن هدفی جز کنترل بشریت نیست…

بتمن در گذر زمان

بتمن یا مرد خفاشی، در ابتدا توسط باب کین و بیل فینگر طراحی شد و در سال ۱۹۳۹ اولین حضورش را در داستان های کمیک استریپ رقم زد، داستان هایی کاراگاهی که به دنبال خود قهرمانی بت من را گوشزد می کرد. اما لباس او تا قبل از دهه  ۹۰ به رنگ خاکستری یا ترکیبی از رنگ آبی و خاکستری بوده که جنسی پارچه ای ومعمولی داشته است اما در سال ۱۹۴۰ جنس لباس به ماده ای تخیلی که در برابر حرارت و ضربه مقاوم است تغییر می کند و در بعد از دهه  ۹۰ لباس بتمن تماما مشکی شده و روی سینه آن آرم کوچکی از یک خفاش طراحی می شود. به گفته ی باب کین طراح این قهرمان افسانه ای، سه منبع، الهام بخش طراحی بتمن بوده است؛ دیگو دلاوگا، یکی از ثروتمندان مکزیکو؛ زوروی معروف و طرح یکی از اختراعات لئوناردو داوینچی که در آن ماشین پرنده ای بال هایی مانند خفاش داشته است.

خانواده ستمدیده!

اما برپایی عدالت از آنجا ذهن بتمن را درگیر خود می کند که در کودکی هنگامی که همراه پدر و مادر خود در مسیر بازگشت به خانه بود، خلافکاری به نام جو چیل یا همان جوکر(ضد قهرمان) فیلم های بتمن در حین دزدی، والدین او را به قتل می رساند و این صحنه ناگوار، بتمن را بر آن می دارد که هدف اصلی زندگی خود را مقاومت و مبارزه بدون استفاده از سلاح گرم در برابر خلافکاران قرار دهد. در واقع مقوله ای به نام انتقام تمام جریانات فیلم های بتمن را پی ریزی می کند. در انیمیشن پسر بتمن نیز دامیان برای گرفتن انتقام پدربزرگ خود راه مبارزه را پیش می گیرد و با پدر قهرمان خود همراه می شود.

پسر سرکش دوبعدی

مانند سری های پیشین ماجراهای انیمیشنی بتمن، این انیمیشن هم تکنیکی دوبعدی دارد و همچنان نوستالژی آثار دو بعدی را در خود حفظ کرده است. رنگ و لعاب فیلم با توجه به اکشن بودن آن، حال و هوایی تاریک دارد و بیشتر سعی شده، لوکیشن های خارجی، در زیر نور ماه و تاریکی شبانه طراحی شود. شخصیت دامیان که در آخر فیلم به رابین تغییر نام می دهد، نسبت به هم سالان خود بسیار متفاوت است و در تمام صحنه ها پسری عبوس و جدی است که گویی عمری را صرف کشت و کشتار مجرمان کرده است. اینطور که مشخص است آقای ایتان اسپالدینگ، کارگردان این فیلم، حرف جدیدی را در تکنیک دوبعدی انیمیشن پسر بتمن، بیان نکرده است و خلاقیت خاصی در فضاسازی، طراحی محیط و همچنین حرکات رزمی کاراکترها دیده نمی شود.

برپایی عدالت از نوع تروریستی

دامیان نوه  رییس انجمنی است که خود را موظف می دانند تا برای برپایی عدالت، زمین را از شر هر نوع خلافکاری محو کنند. مادر دامیان که او را در طی این سال ها به صورت مخفیانه بزرگ کرده است فردی است مبارز که با عقاید انجمن هم سو است. به همین ترتیب دامیان از همان خردسالی با آموزش های رزمی ومبنای برپایی امنیت در جامعه  بشری، تربیت شده است و اکنون در سنی که اکثر نوجوانان به فکر بازی و سرگرمی هستند، او سربازی بسیار ماهر شده است که به چیزی جز رساندن خلافکاران به سزای اعمالشان فکر نمی کند.

 اما تفاوتی در این بین وجود دارد، بتمن هیچگاه مجرمین را نمی کشد و تنها با شکستشان آن ها را متوجه اعمال خود می کند. اما دامیان که زیر دست این فرقه آدم کش بزرگ شده است طرز فکری متفاوت دارد و در واقع الگویی است تمام عیار از پدربزرگ مادری خود. پسری شجاع که از نبرد با کسانی که هم از لحاظ بدنی و هم سنی با او تفاوت چشم گیری دارند، نمی هراسد و گویی ترسی از مرگ ندارد، در واقع طوری تربیت شده است که رهبری بشریت را به دست گیرد.

عالم بچگی و روح لطیف کودکانه چیزهایی است که دامیان از آن بویی نبرده است. پسر بتمن آن آدم کش افراطی است که توسط پدر میانه رو خود، تعدیل می شود و در انتها مادرش او را به دست بتمن می سپارد تا نزد او تربیت شود و خود به قلعه تروریستی اجدادیش باز می گردد.

آب حیات و مردان خفاشی

دو نکته در این انیمیشن دیده می شود که قبل ذکر است جدا از اینکه در خود فیلم آنچنان نقش پررنگی ندارند؛ اولی آب حیات که لازاروس نام دارد و دیگری ترکیب ژن انسان و حیوان برای ساخت جنگنده هایی نفوذ ناپذیر. گویا ریش ال گول یا همان پدربزرگ دستور ساخت ماده ای را صادر کرده است که با تزریق آن، سربازها تبدیل به مردهایی با هیبت خفاش و دارای نیرویی شکست ناپذیر می شوند اما دث استروک،همان جانشین خائن قبل رسیدن دست رییسش به این موتورهای آدم کش، با حمله ای ناگهانی صاحب آن ها می شود و کنترل آنها را به دست می گیرد؛ که در چند صحنه از فیلم با کاراکتر آن ها آشنا می شوید.

آب حیات دست مایه ای است که فیلمساز از فرهنگ اساطیری وام گرفته است که نمونه های مختلف آن در ملل گوناگون دیده می شود. در این انیمیشن لازاروس ماده ای است که تحت نظر انجمن قاتلین برای ترمیم زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.

خسته کننده،خشن و قبیح

اما آنچه که در بیشتر صحنه های این انیمیشن دیده می شود جنگ و خونریزی و خشونت است، دامیان، به عنوان کاراکتری کم سن و سال، مسلما تاثیر بیشتری را بر روی ذهن کودکان می گذارد، در واقع او نوجوانی است غیر قابل نفوذ که تنها به خشونت و انتقام فکر می کند، این موضوع هم نکته ای منفی محسوب می شود و هم جریانی تکراری را گوشزد می کند.

خشم دامیان تا انتهای فیلم از او کاراکتری خسته کننده می سازد که با روحیه تنوع طلب کودکان مغایرت دارد. اما آنطور که از شواهد در فیلم پیداست، دامیان کوچک، حاصل یک ارتباط نامشروع میان تالیا و بتمن است، بتمن قهرمانی که تا قبل از افشای حقیقت توسط تالیا، از وجود آن بی خبر است. قبح زدایی از این ماجرا هنگامی بیشتر می شود که دامیان به عنوان قهرمان اصلی داستان معرفی می شود، قهرمانی که اعمال و شخصیت او به شدت بر رفتار و طرز فکر کودکان تاثیرگذار است وهمذات پنداری با چنین شخصیتی به شدت برای مخاطب کم سن فیلم مخرب است.

سینماپرس