«کتاب زندگی»؛ یک کارتون غیر سنتی و پر ابتکار

درباره یک انیمیشن به سبک و سیاق کشورهای لاتین و به کارگردانی خورگه آر گوتیه رز

فیلم جدید «کتاب زندگی» که کارگردان آن خورگه ار گوتیه رز لاتن تبار است و تهیه کنندگی آن را هم گی یرمو دل توروی مکزیکی و معروف انجام داده، آشکارا برای مردم کشورهای لاتین بسیار جذاب است و به این سبب می تواند موفقیتی تازه را برای کمپانی فاکس و به ویژه بخش انیمیشن آن که یکی از دو تهیه کننده این فیلم است، فراهم آورد. این کارتون تازه البته با یک بروشور اطلاع رسانی ضمیمه در غرب در دسترس علاقمندان گذاشته شده زیرا مضمون آن با فرهنگ مکزیک و چند کشور دیگر لاتین عجین است و آنها که آن را می بینند ابتدا باید بدانند که اشارات در هر قسمت فیلم به چه چیزهایی است تا فیلم بیشتر و بهتر برای آنها مفهوم شود. البته تصاویر وسیع و گاه تکان دهنده فیلم بهترین وسیله برای پیام رسانی سریع و بلا واسطه است ولی نمی توان این را فراموش کرد که مخاطبان اصلی فیلم لاتن ها وHispanic ها هستند و شاید در اروپا وجه کارتونی و جذاب بودن بصری آن بر بار قصه ای که برای اهالی قاره سبز نامانوس است، بچربد.

در امروز و گذشته

در این فیلم یک راهنمای تور و بهتر بگوییم راهنمای موزه ای در گوشه ای از آمریکا (با صدای کریستینا اپل گیت) به تعدادی از بچه مدرسه ایها که برای بازدید از موزه به آنجا آمده اند، اطلاعات لازم را می دهد و ما را به درون قصه فرو می برد و ما در زمان حاضر جاری می شویم اما اصل قصه به گذشته باز می گردد و آنجا بر روی سه نفر متمرکز می شویم. یکی ماریا، زنی جوان با روحی بلند پرواز (با صدای زوسالدانا) است، دیگری مانولو (دیه گو لونا) که شاخص ترین چهره در میان فوج گاوبازان آن زمان و آن منطقه است ولی می خواهد یک موزیسین شود و تخصص اش روی ساز گیتار است و سومی یواخین (چانینگ تاتوم) که یک قهرمان نظامی است و مدال های پیروزی روی سینه و کت اش نصب شده و هر جا می رود آن را و به واقع شکوه و افتخاراتش را به نمایش می گذارد.

نظرات آنها چیست؟

وجه مشترک مانولو و یواخین این است که هر دو نفر ماریا را می شناسند و تو گویی سازندگان این کارتون از بینندگان آن می پرسند که ماریا باید پیشنهاد ازدواج کدامیک از آنان را بپذیرد. برای صدور رای در اینباره خدایان منطقه هم حاضر و آماده اند. آنها لاموئرتا (کیت دل کاستیلو) و زی بابلا (ران پرلمن) هستند. به این ترتیب در عرصه این کارتون عاطفی و در دل این قصه افسانه ای و کارتون پر ابتکار می توان نکاتی را دید که آن را از انیمیشن های سنتی و حتی غیرسنتی استودیوهای هالیوودی تفکیک می کند و البته غیر آمریکایی بودن کارگردان و تهیه کننده فیلم، سهم اول را در این قضیه دارند. هر چه هست، لاموئرتا ترجیح می دهد که مانولو فرد انتخابی ماریا باشد و زی بابلا برعکس امیدوار است که ماریا یواخین را برگزیند. این در حالی است که لاموئرتا را سلطان سرزمین به یادماندنی ها می نامند و زی بابلا به گونه ای نماینده تاریکی ها است و او را حاکم سرزمین فراموش شده ها لقب داده اند. در عین حال هر دو نیروی مثبت و منفی متعهد شده اند از قدرت ماورایی و همچنین نفوذی که اینجا و آنجا دارند، برای محقق شدن خواسته هایشان استفاده نکنند.

جوهر قلم مرد سرنوشت ساز

با این حال زی بابلا قول ها و قرارها را زیر پا می گذارد و به مانولو به دروغ می گوید که ماریا به سرزمین به یاد ماندنی ها رفته است و تصریح می کند که راه درست این است که به دنبال وی برود و او را بیابد. مانولو گول می خورد و به آنجا می رود و با این که ابتدا از بازگشت به سرزمین جادویی آبا و اجدادی اش راضی است اما به آرامی در می یابد که ماریا آنجا نیست. در پی آن او به سراغ لاموئرتا می رود تا در ماجرایی که پیش رو دارد، از وی طلب کمک کند. او در این راه ابتدا در محلی موسوم به غار روح ها توقف می کند تا با کاراکتری به نام شمع ساز (ایس کیوب) مشورت کند و او کسی است که به واقع کتاب زندگی و ماجراهای آن و شاید هم ترسیم نحوه سلوک افراد را در دست و در جوهر قلمش دارد و اوست که سرنوشت آدم ها و موجودات را در آن قلمرو قلم می زند.

سایر تاثیرگذاران

این همه ماجرا نیست زیرا در سرزمین زندگان هیولایی به نام چاگال که دیو سیرت است (دان ناوارو) و گروه سارقان وابسته به وی هر کار می خواهند می کنند و آنها هم به گونه ای بر سرنوشت آدم ها و موجودات این سرزمین تاثیرگذارند. در همین حال کاراکتری به نام مادربزرگ نیز گوشه ای نشسته و همه چیزها  را می بیند و با صدای پر خش و خراش خود (و به واقع با صدای گری گریفین) همه مسایل را برای شنوندگان گزارش می کند.

با کمک جلوه های ویژه

در چنین فضایی آدم ها و حیوانات و همه موجودات این سرزمین تبدیل به عناصر و فاکتورهایی می شوند که کتاب زندگی را شکل می دهند. سناریو را هم گوتیه رز با یاری داگلاس لانگ دیل نوشته اند و با این که اتفاقات و محتویات قصه قدری شلوغ است و احتمال دارد این واقعه تماشاگران جوان تر را دلسرد و گیج و از متن قصه دور کند اما اینجا جلوه های عالی بصری و کار حرفه ای گروه اسپشیال افکت به کمک می آیند و با صحنه پردازی موثر آنها ضعف ها و پیچیدگی های موجود جاری شان را به تصاویری شفاف و تاثیرگذار می دهند. از این طریق مجموعه ای پدید می آید که هم فولکور و آیین های کشورهای لاتن را در بر دارد و هم تصاویری که از سلایق جوان ترها در قاره های آمریکا و اروپا خیلی دور نیست. به اینها بیفزایید عرضه شدن فیلم به سیستم ۳ بُعدی را که بر عظمت و عمق تصاویر می افزاید.

عاری از شوخی های کنونی

شاید «Book of life» مبرا و عاری از شوخی های رایج روز و فرهنگی باشد که در اکثر کارهای زمانه کنونی سینمای غرب رواج دارند اما به جبران آن سلاح های دیگری را هم در اختیار دارد و یکی از آنها موسیقی متن قوی است که مثلا اکثر کارتون های عمده ۲۵ سال اخیر آوایی تاثیرگذار نشان می دهد و همچنین ترانه هایی که گوستاوو سانتائولالا با کمک پل ویلیامز کهنه کار آنها را سروده و اولی هنرمندی است که تا بحال دو بار جایزه اسکار برترین ترانه سال را برده است.

مشخصات فیلم

عنوان: «کتاب زندگی»، محصول: شرکت های ریل اف ایکس و فاکس قرن بیستم، تهیه کنندگان: آرون برگر، براد بوکر و کارینا شولز، سناریست ها: خورگه آر گوتیه رز و داگلاس لانگ دیل، کارگردان: خورگه آر گوتیه رز، تدوینگر: آرن شاو، موسیقی متن و ترانه ها: گوستاوو سانتائو لالا، صدا پیشه ها: دیه گو لونا، زو سالدانا، چانینگ تاتوم، ران پرلمن، کریستینا اپل گیت، آیس کیوب، کیت دل کاستیلو و هکتور الیزوندو. 

بانی فیلم آنلاین