صحنه آرایی (چیدمان صحنه) – قسمت اول: تبدیل های هندسی

طراحی صحنه | آرایه گری stage design|set design:

در اصطلاح سینما و نمایشنامه ، به معنای آراستن و تزئین صحنه نمایش و یا صحنه ای است که، در آن فیلم بازی کرده و یا فیلم اجرا می کنند.  البته گاهی اوقات، این واژه به اشتباه، به عنوان جایگزین کلمه “دکور” و برای توضیح نحوه چیدمان و آرایش وسایل در منزل به کار می رود؛ در حالی که، زمانی از اصطلاح دکوراسیون استفاده می شود که از کالا و یا اجزای خاصی برای اضافه شدن زیبایی محلی بهره بگیرند. علاو بر این، هنر دکوراسیون ، کار دشوار و پیچیده ایست که به عنوان یک رشته جداگانه و (البته شغل) در دانشگاه تدریس می شود

تاریخچه طراحی صحنه:

تاریخچه طراحی صحنه ، به چند دوره تقسیم می شود که میتوان آنها را به صورت دوران قبل از قرون وسطی ، دوران وسطی، دوران رسانس ، دوران پس از رنسانس و دوران قرن بیستم تقسیم بندی کرد. در ابتدای اولین دوره یعنی قبل از قرون وسطی ، هنر معماری، مجسمه سازی و نقاشی و دیگر هنرها، در متکامل ترین حالت و وضعیت خود قرار داشتند اما طراحی صحنه به شکل امروز اجرا نمی شد.  اما با گذشت زمان، هنرهایی که لازمه طراحی صحنه برای تئاتر و سینما بودند، تکمیل تر شده و افراد بیشتری به این هنرها روی آوردند؛ بنابراین، شغل طراحی صحنه و طراح صحنه در جامعه مشخص تر شده و با پیشرفت تکنولوژی، تاثیر دیگر شاخه های علمی نیز در طراحی صحنه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.  سرفصل های این مقاله عبارتند از طراح صحنه کیست، آموزش طراحی صحنه، معرفی رشته طراحی صحنه و تاثیر روانشناسی رنگ در طراحی صحنه.

طراح صحنه کیست:

طراح صحنه فرد تحصیل کرده ای است که در نقاشی ، معماری ، مجسمه سازی و رسم پرسپکتیو تجربه کافی دارد و می تواند تمام انواع دانش و مهارت های آموخته شده را در صحنه اجرا و تنظیم می کند. در واقع طراح صحنه در فضای نمایش ، از معماری برای ساخت فضای فیزیکی و از نور برای ایجاد فضای احساسی استفاده می نماید. علاوه بر این، طراح صحنه باید سعی کند که با در نظر گرفتن زمان، مکان، سبک و شیوه متناسب با نمایش، فضای مطلوب و قابل قبولی را به وجود آورد. از این جهت، طراح صحنه، علاوه بر دانش های فوق، به علومی مانند تاریخ، سبک شناسی، روانشناسی ، تاریخ هنر و تاریخ تئاتر آگاهی کامل داشته باشد. در ایران، به فردی طراح صحنه اطلاق می شود که لوکیشن فیلم را انتخاب کرده ، وسایل مورد نیاز آن را فراهم نموده و طبق ترتیبی که مشخص شده در صحنه می چیند.  مهارت هایی که طراح صحنه باید داشته باشد شامل:

•  آشنایی با فرایند تولید فیلم و تئاتر
• داشتن از اطلاعات و دانش لازم در حوزه مد و طراحی
• دقت به تمام جزئیات
• مهارت سازماندهی و تطبیق عناصر طراحی صحنه
• هدایت و رهبری گروه طراحی صحنه
• مهارت عالی در زمینه طراحی صحنه
• توانایی برقراری ارتباط با همکاران سایر بخش ها
• داشتن روحیه هنری و علاقه به طراحی صحنه
• داشتن قدرت خلاقیت و تخیل خوب

تاثیر روانشناسی رنگ در طراحی صحنه

تاثیر رنگ در زندگی انسان به اندازه ای است که نمی توان تاثیر آن را نادیده گرفت؛ زیرا رنگ، به فرم کمال بخشیده و آن را زنده می کند. مولفه ای که موجب می شود تا رنگ ها به چشم بیایند، نور است. همچنین، تمام اشیا این خاصیت را دارند که در برابر نور، بخشی یا تمام ماهیت شان را منعکس کنند . در نتیجه، رنگ اشیا به راحتی دیده می شود.  در علم روانشناسی رنگ، از ویژگی های خاص رنگ برای انتقال منظور یا احساس یا تداعی موقعیت خاص استفاده می شود. تاثیر رواشناسی رنگ در طراحی صحنه نیز مقوله و بحثی است که بیشتر برای کارهای نمایشی کاربرد داشته و تغییرات فاحشی را در محیط به وجود می آورد. به عنوان مثال، استفاده از رنگ های سبز یا آبی (رنگهای سرد)، احساس سرما و رنگ های قرمز یا نارنجی حس گرما را به انسان منتقل می کند. دلیل این احساس سرما و یا گرما این است که ، رنگ سرد جریان خون را کند و رنگ گرم، آنرا تند می کند.

 شخصیت مناسب برای طراح صحنه

علاوه بر مهات ها و دانشی که لازمه پرداختن به کار طراحی صحنه است، شخصیت مناسب برای طراح صحنه نیز، یکی از مقوله هایی است که همیشه در این حوزه مورد بحث بوده است. شخصیت هایی که می تواند برای طراح صحنه مناسب باشند شامل:

INFG:  این تیپ شخصیتی، می تواند با استفاده از خلاقیت و ایده های ناب خود، اثار منحصر به فردی خلق کرده و دیگران را تحت تاثیر قرار دهد. او به طور معمول، مستقل کار کرده اما بر روی امور نیز کنترل دارد.

INFP : این تیپ شخصیتی، خود و نظراتش را به شیوه ای نو و خلاقانه ابراز کرده و در کارش آزادی و انعطاف پذیری لازم را اعمال می کند. این افراد، خودشان را در رسته هنرمندان قرار داده و معتقد هستند که هنر، در ذات آنهاست.

INTP : این تیپ شخصیتی، به انجام کارهای خلاقانه علاقمند بوده و تمایل دارد با اشخاص مختلف و در زمینه های متفاوت کار کند. گاهی اوقات، او ترجیح می دهد که به تنهایی و یا با گروه های کوچک با ذوق و استعداد همکاری داشته باشد.